Prirodno pravo kod mu‘tazila

Prirodno pravo kod mu‘tazila

Sadržaj knjige podijeljen je na pet poglavlja. Prvo poglavlje nosi naslov: “Osnovna načela mu‘tazilijskog teološko-pravnog učenja”. U ovom poglavlju autor govori o političkim prilikama prije nastanka škole mu‘tazila (muslimanskih racionalista), zatim o nastanku pokreta mu‘tazila, razvoju i osnovama njihove doktrine, te o njenoj zastupljenosti u djelu hanefijskog pravnika El-Džessasa.

Drugo poglavlje nosi naslov: “Osnove prirodnog prava kod mu‘tazila”, i u njemu se daje definicija i položaj šerijatskog i prirodnog prava kod mu‘tazila i govori o izvorima njihove prirodnopravne doktrine; zatim o položaju Objave u odnosu na razum kod mu‘tazila, o slobodnoj volji u njihovom učenju, o Božijoj pravdi, o prirodnopravnoj kvalifikaciji ljudskog djela: lijepo i ružno – valjano i nevaljano, te o korektivnoj i distributivnoj društvenoj pravdi kod njih.

Treće poglavlje nosi naslov: “Osnove ličnog statusa i javnog prava kod mu‘tazila”. U njemu se govori o čovjeku kao fizičkom biću, čovjeku kao prirodnopravnom licu, prirodnim pravima i obavezama, opskrbi, vlasništvu i načinu stjecanja vlasništva, o državi i državnoj vlasti, o svojstvima državnih organa, o području javnog prava kod mu‘tazila. Četvrto poglavlje nosi naslov: “Oživljavanje racionalne teologije i prirodnog prava tokom XIX i XX stoljeća: nove mu‘tazile”, a peto poglavlje: “Učenje o prirodnom pravu kod evropskih mislilaca u poređenju s učenjem mu‘tazila”.

Ovim djelom se “iznova potencira univerzalno značenje razuma, važnost racionalističkog utemeljenja morala i mogućnost teološkog utemeljenja prirodnog prava u islamu” (Dževad Hodžić). Ovom djelu će se obradovati ne samo izučavaoci prava i islamskih nauka kod nas, već i širi krug onih koji se pokušavaju vratiti prirodi, odnosno vjeri koja je jednaka prirodi u kojoj Bog stvara ljude.